Het eerste trimester SEO (structureel echoscopisch onderzoek ) (ETSEO) is een structureel echoscopisch onderzoek naar lichamelijke afwijkingen rond 13 weken zwangerschap.
Het doel van het ETSEO
Het doel van het ETSEO is al vroeg in de zwangerschap grote lichamelijke afwijkingen bij het kind in beeld te brengen. Een deel van de afwijkingen die nu bij het TTSEO worden gevonden, kan al eerder worden ontdekt. Dit zijn met name ernstige afwijkingen die meestal niet met het leven verenigbaar zijn (Gezondheidsraad, 2016).
Belangrijk:
- Het ETSEO wordt op dit moment aangeboden in het kader van een landelijke, wetenschappelijke studie (de IMITAS studie).
- In de communicatie met zwangeren noemen we het ETSEO de 13 wekenecho.
- Naast lichamelijke afwijkingen kun je ook aanwijzingen voor andere afwijkingen vinden die relevant zijn en waar vervolgonderzoek voor nodig is. De uitkomsten van de wetenschappelijke studie (de IMITAS studie) zullen daar informatie over geven.
Termijn en aanvraag
Als echoscopist kun je het ETSEO uitvoeren van 12+3 weken tot en met 14+3 weken zwangerschap. Deze periode is relatief kort, maar het is dan mogelijk om de anatomische structuren bij de foetus goed in beeld te brengen vanwege de ligging van de uterus.
Kan de zwangere (bijvoorbeeld vanwege vakantie) het onderzoek niet binnen de gestelde termijn laten uitvoeren? Dan is het alleen bij hoge uitzondering en met onderbouwing mogelijk de echo maximaal twee dagen voor of na de genoemde termijn aan te bieden. Het is in dat geval wenselijker om eerder (12+1) dan later (14+5) het onderzoek uit te voeren.
De counselor vraagt het ETSEO aan. Hoe je dat doet, lees je op www.clbps.nl. Voor zwangeren zonder BSN (Burgerservicenummer ) geldt dat de aanvraag voor het eerste trimester SEO (structureel echoscopisch onderzoek ) altijd vanuit Peridos wordt gedaan.
Deelname en kosten
Zwangeren die gebruik maken van de zorg in Nederland betalen niets voor het ETSEO. Ook zwangeren zonder BSN of Nederlandse zorgverzekering kunnen kiezen voor het ETSEO. Heeft de zwangere geen verloskundig zorgverlener in Nederland? Dan komt ze niet in aanmerking voor de prenatale (tijdens de zwangerschap
) screening (onderzoek
).
Meer informatie over de kosten van het ETSEO voor de zwangere staat op www.pns.nl/13-wekenecho/kosten.
Exclusie en verwijzing
Sommige zwangeren komen niet in aanmerking voor het ETSEO. En soms verwijs je een zwangere door naar een Centrum voor Prenatale Diagnostiek. Alle informatie hierover vind je hier, bij de Exclusiecriteria en verwijsindicaties [verwijslink].
Wetenschappelijke studie
Zwangeren die kiezen voor een ETSEO, kunnen deze echo alleen laten uitvoeren als zij meedoen aan de landelijke, wetenschappelijke studie (de IMITAS studie)
Het doel van deze studie is om meer inzicht te geven in de voor- en nadelen van het ETSEO. Daarbij wordt gekeken naar de uitkomsten van het ETSEO in Nederland en ervaringen van zwangeren en professionals.
Belangrijk:
- Het ETSEO vindt alleen plaats als de zwangere toestemming heeft gegeven voor deelname aan de IMITAS studie. Zie Informatiebrief en toestemmingsformulier IMITAS studie.
- De wetenschappelijke studie zal inzicht geven in de bevindingen van het ETSEO in Nederland. De eerste resultaten zijn gepubliceerd in de American Journal of Obstetrics and Gynecology: Introduction of a nationwide first-trimester anomaly scan in the Dutch national screening program.
- Na de studie beslist het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) over de toekomst van het ETSEO.
Lichamelijke afwijkingen
De kans dat een bepaalde afwijking wordt opgespoord met een ETSEO verschilt per afwijking. Bekijk hier voorbeelden van afwijkingen die het ETSEO kan opsporen.
Sensitiviteit en specificiteit ETSEO
De IMITAS studie zal meer inzicht geven in de sensitiviteit en specificiteit van het ETSEO.
Vergelijking ETSEO, TTSEO en NIPT (niet-invasieve prenatale test )
Zwangeren kunnen binnen de prenatale screening niet alleen kiezen voor het ETSEO, maar ook voor het TTSEO en de NIPT. Wat zijn de verschillen en overeenkomsten? Bekijk hier de schema’s.