Je leest hier welke structuren beoordeeld moeten worden bij een eerste trimester SEO structureel echoscopisch onderzoek (structureel echoscopisch onderzoek).

Direct naar:

Algemene kenmerken

De echoscopist dient bij aanvang van het onderzoek de volgende items vast te stellen:

  • aantal foetus
  • foetale hartactie
  • vruchtwater normaal/niet normaal
  • placentalokalisatie

Beoordeling biometrie

Ter beoordeling van de foetale grootte dienen minimaal de volgende parameters gemeten te worden:

  • CRL crown-rump-length (crown-rump-length) - crown-rump length – kruin-stuitlengte (te meten tot en met 84 mm)
  • HC head circumference (head circumference) - head circumference – hoofdomtrek
  •  AC abdominal circumference (abdominal circumference) - abdominal circumference – buikomtrek
  • FL femur length (femur length) - femur length - femur lengte

Voor een beschrijving van de uitvoering van deze parameters en de referentiewaarden wordt verwezen naar het NVOG-protocol Datering van de zwangerschap(PDF) (CRL, HC) en het NVOG-protocol Foetale biometrie(PDF) (HC, AC, FL).

Beoordeling foetale anatomie   

De volgende structuren dienen te worden beoordeeld:

Structuur Beoordeling
1. Schedel
  • Intactheid en vorm
2. Hersenen
  • Aanwezigheid 'midline' en plexus choroïdeus
3. Nek
  • Nekplooi (en NT Nekplooimeting (Nekplooimeting)-meting)
4. Wervelkolom
  • Wervelkolom sagittaal
  • Continuïteit van de huid
5. Gelaat
  • Profiel
6. Thorax
  • Vorm thorax
  • Aspect longen
7. Hart
  • Positie
  • Vierkamerbeeld
8. Abdomen
  • Buikwand en navelstrenginsertie (ter hoogte van foetale abdomen)
  • Maag- en blaasvulling
  • Longitudinale Blaas Diameter (LBD) indien blaas vergroot lijkt
9. Extremiteiten
  • Beide bovenste en onderste extremiteiten
  • Aanwezigheid van beide handen
  • Aanwezigheid van beide voeten

Let op: Beoordeling van het uitwendig genitaal maakt geen onderdeel uit van het eerste trimester SEO structureel echoscopisch onderzoek (structureel echoscopisch onderzoek).

Lees onder Beeldvorming en registratie voor meer informatie over de registratie  en zie de kwaliteitsbeoordeling eerste trimester SEO  voor een beschrijving van de te beoordelen structuren, inclusief voorbeeldfoto’s.

Echoscopisten voeren het eerste trimester SEO structureel echoscopisch onderzoek (structureel echoscopisch onderzoek) uit zoals vastgesteld in de kwaliteitseisen eerste trimester SEO. Antwoorden op vragen over de registratie van de te beoordelen structuren staan in de kolom 'bijzonderheden'. 

Structuren Beoordeling Bijzonderheden
Algemene kenmerken
  • aantal foetussen
  • foetale hartactie
  • placentalokalisatie
  • vruchtwater normaal/niet normaal
  • Placentalokalisatie: Geen verwijzing op basis van placentalokalisatie. Registreren in Peridos niet nodig.
  • Registreer zeldzame afwijkingen (mola of tumoren) wel bij placenta in de dataset van Peridos (aspect/vorm).
Biometrie
  • CRL crown-rump-length (crown-rump-length) – kruin-stuitlengte
  • HC head circumference (head circumference) – hoofdomtrek
  • AC abdominal circumference (abdominal circumference) – buikomtrek
  • FL femur length (femur length) – femurlengte
  • Biometrie: Altijd meten, let op wanverhoudingen.
  • CRL: indien de CRL niet goed te meten is of > 84 mm is, dient het veld van de CRL-meting leeg te blijven.
  • FL: Horizontaal meten hoeft niet. Zorg voor voldoende vergroting maar met behoud van scherpte beeld.
  • Het meten van de nekplooi (NT Nekplooimeting (Nekplooimeting)-meting) valt in een aantal bronsystemen onder biometrie. De beoordeling van de nek als structuur moet wel gewoon onder nek worden geregistreerd. De registratie moet dus op twee plaatsen plaatsvinden.
Schedel
  • Intactheid en vorm
  • In de (meeste) bronsystemen vormen skelet (inclusief schedel) en spierstelsel één onderdeel. Bij het eerste trimester SEO kun je  skelet en spierstelsel lezen als schedel.
Hersenen
  • Aanwezigheid ‘midline’ en plexus choroïdeus
  
Nek
  • Nekplooi (NT)
  • Registreer hier de beoordeling van de nek als structuur. En registreer daarnaast de NT-meting in mm onder biometrie.
  • In de (meeste) bronsystemen vormen nek-huid één onderdeel. Bij het eerste trimester SEO kun je  nek-huid lezen als nek.
  • Zie onder de uitklapper 'Registratie gegevens en kwaliteitsborging' voor specifieke informatie indien de NT niet meetbaar is. 
Wervelkolom
  • Wervelkolom in sagittale doorsnede met continuïteit van de huid boven de wervelkolom
  • Rug hoeft niet boven te liggen (is wel makkelijker).
  • Losse wervels bekijken hoeft niet.
  • Zorg dat het ‘doorlopen’ van huid goed te zien is.
Gelaat
  • Profiel
  • In de (meeste) bronsystemen vormen Aangezicht (ogen, oren, neus, gezicht, lippen en gehemelte) één onderdeel. Bij het eerste trimester SEO kun je  aangezicht lezen als profiel.
  • Schisis of micrognatie: bij beoordelen profiel is soms duidelijk een schisis of micrognatie zichtbaar. Registreer verdenking afwijking bij aangezicht. Verwijs naar een Centrum voor Prenatale Diagnostiek.
Thorax
  • Vorm van de thorax
  • Aspect longen
  • Geen beoordeling diafragma.
  • Vorm van de thorax: voldoende uitvergroten.
  • Hernia diafragmatica: is soms een toevallige bevinding. Registreer verdenking afwijking bij thorax/luchtwegen. Verwijs naar Centrum voor Prenatale Diagnostiek
Hart •    Positie
•    Vierkamerbeeld		  
Abdomen
  • Buikwand en navelstrenginsertie (t.h.v. foetale abdomen)
  • Maagvulling
  • Blaasvulling
  • Meting Longitudinale Blaas Diameter (LBD) indien blaas vergroot lijkt
  • In de (meeste) bronsystemen vormen maag-darm één onderdeel. Bij het eerste trimester SEO hoef je  de darmen echter niet te beoordelen. Je  kunt maag-darmen dan lezen als maag.
  • Omfalocele: Verwijs bij zichtbare omfalocele altijd naar Centrum voor Prenatale Diagnostiek, bij deze termijn is een omfalocele in principe niet meer fysiologisch.
  • Maagvulling is (bijna) altijd zichtbaar, afwezigheid is geen reden voor verwijzing (NB: wel bij het tweede trimester SEO!). In geval van afwezige maagvulling: registreer niet beoordeelbaar en geef in het opmerkingenveld aan dat er geen maagvulling was.
  • In de (meeste) bronsystemen vormen nieren-blaas/urogenitalis één onderdeel. Bij het eerste trimester SEO hoef je  de nieren echter niet te beoordelen. Je  kunt nieren-blaas/urogenitalis dan lezen als blaas.
  • LBD: In de meeste echoapparaten is deze meting niet voorgeprogrammeerd. Typ de meting over in het brondossier.
Extremiteiten
  • Beide bovenste en onderste extremiteiten
  • Aanwezigheid van beide handen
  • Aanwezigheid van beide voeten
  • Vingers tellen hoeft niet. Soms wel een polydactylie zichtbaar: verwijs dan naar een Centrum voor Prenatale Diagnostiek.
  • Als afwijkende stand handen of voeten opvalt: verwijs door naar Centrum voor Prenatale Diagnostiek.

Beoordeling van het uitwendig genitaal  maakt geen onderdeel uit van het eerste trimester SEO. 

Meerlingzwangerschappen

Bij meerlingzwangerschappen geldt per foetus hetzelfde protocol. In principe is tijdens de termijnecho vastgelegd of het om een meerling gaat en wat de chorioniciteit is. Monochoriale meerlingen zijn een indicatie voor een GUO geavanceerd echoscopisch onderzoek (geavanceerd echoscopisch onderzoek) type 1 (en worden dus geëxcludeerd).