Per 1 april 2025 verandert de NIPT: zwangeren kunnen vanaf die datum niet meer kiezen voor een NIPT met of zonder nevenbevindingen. De NIPT is dan een onderzoek naar down-, edwards- en patausyndroom én naar sommige andere chromosoomafwijkingen.
Wat betekent dit voor de zwangere?
De keuze wel of geen nevenbevindingen vervalt. Daardoor kunnen zwangeren bij de NIPT (niet-invasieve prenatale test ) vanaf 1 april 2025 een aanwijzing te horen krijgen voor drie typen chromosoomafwijkingen:
- Down-, edwards- en patausyndroom: dit kan leiden tot een verstandelijke beperking en lichamelijke afwijking(en) bij het kind.
- Grote structurele chromosoomafwijkingen (een stuk van een chromosoom te veel of te weinig): dit kan leiden tot een verstandelijke beperking en lichamelijke afwijking(en) bij het kind.
- Een complex afwijkend profiel (CAP): deze uitslag komt maar heel zelden voor. Dit kan wijzen op kanker bij de moeder.
Als de uitslag van de NIPT afwijkend is, is pas na vervolgonderzoek vast te stellen of het om een ernstige chromosoomafwijking gaat.
Wat verder nog verandert
Tot 1 april 2025 worden bij de NIPT met nevenbevindingen ook de RATS (rare autosomal trisomies) gemeld. De Gezondheidsraad heeft het advies gegeven om daarmee te stoppen. Uit onderzoek is gebleken dat deze chromosoomafwijkingen meestal alleen in de placenta zitten en niet bij het kind. De uitslag wel melden zou onnodig kunnen leiden tot onrust en onzekerheid. Zwangeren krijgen daarom per 1 april 2025 de RATs niet langer te horen.
Voorbereidingen
Het doorvoeren van de wijzigingen van de NIPT per 1 april 2025 is voorbereid door het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) met verschillende veldpartijen in opdracht van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). Dit gebeurde na een advies van de Gezondheidsraad op 20 februari 2023. In nauwe samenwerking met betrokken partners en beroepsgroepen zijn in de afgelopen anderhalf jaar de voorlichting, kwaliteitseisen, counseling, informatiematerialen en ICT aangepast.
Meer informatie
Voor zwangeren:
Voor professionals: